Familie Muntslag

Ank de Vogel-Muntslag is de zesde generatie nakomeling van de Afrikaanse Avantuur, is al meer dan zeven jaar bezig haar familie geschiedenis in kaart te brengen. Ank is getrouwd met een Nederlandse man en samen hebben ze een dochter en een zoon van in de twintig.

Door de ogen van haar oom, die een goede verteller was kon Ank kijken naar het verleden.Helaas is hij overleden toen zij 17 was. “maar naar mate je ouder wordt en nieuwsgieriger ga je meer uitzoeken en zo kwam ik sommige verhalen van mijn  oom ook tegen.”

Avantuur werd rond 1774 als vierjarig jongetje ontvoerd uit Afrika en verscheept naar Suriname. Na dertig jaar verkrijgt hij zijn vrijheid en stelt meteen alles in het werk om zijn kinderen ook vrij te kopen. Zijn wens werd pas na zijn overlijden verwezenlijkt, na een jarenlange juridische strijd met de koloniale autoriteiten. Avantuur is de stamvader van de Surinaamse familie Muntslag.

De vader van Ank is René Munstslag geboren in 1928, hij is één van de 14 kinderen van Elisabeth Frederika en David Charles Muntslag. Van deze 14 kinderen waren er zeven overleden. Ank haar jongste oom heet Stanley en hij was leraar geweest op Curaçao (zie foto).

De oudste neef van Ank, is Ronald Gummels. Hij scheelt maar een half jaar met oom Stanley. Hij kent nog wel de verhalen van vroeger, want hij heeft hun opa en oma nog bewust meegemaakt.

Hieronder vertelt hij je meer over opa en oma Muntslag, nu stelt hij zich even aan je voor en vertelt hij je zijn eerste herinneringen van David Charles Muntslag. Ronald was zelf toen 5 jaar oud.

David Charles Muntslag was aannemer, hij heeft veel huizen, bruggen en monumenten gebouwd. Maar zo ook de laatse galg voor de doodstraf in Suriname.

Over de veroordeelde
Alphonse Pierre Coutanceau, had in 1922 de Chinese winkelier Tjong Tjin Fa te Zanderij vermoord. De winkel brandde af. De politie kwam de gevluchte misdadigers op het spoor met hulp van de indianen achter Zanderij. Ze verraadden zich door het roken van de gestolen sigaretten. De ene Fransman werd doodgeschoten terwijl Coutanceau werd ingerekend.

Volgens zijn advocaat, de heer R. D. Simons, was alles wat Coutanceau tot dan toe op zijn kerfstok had, voortgekomen uit een grote vrijheidsdrang. De man had dan ook ‘La Liberté ou la mort’ op zijn borst getatoeëerd. Onaangeslagen nam hij het vonnis in ontvangst.

Toch bleek het hem behoorlijk te hebben aangegrepen. Hij spaarde zijn doses drugs op (kinine) en nam een overdosis, waaraan ‘ieder normaal mens’ zou zijn gestorven. Coutenceau werd blind en kon niet meer lopen, maar overleefde de zelfmoordpoging. Zijn eigen galg timmeren kon hij ook niet meer.

Op 9 december van dat jaar werd Coutanceau opgehangen op de binnenplaats van Fort Zeelandia. Deze tekening is een reconstructie van de galg, getekend op aanwijzingen van timmerbaas Muntslag, die de galg heeft vervaardigd. Na deze executie zijn er nog twee ter dood veroordeelden in het fort opgehangen. Daarna is de galg gedemonteerd en op de zolder van de gevangenis opgeborgen. Delen zijn in een later stadium nog gebruikt voor reparaties aan het fort. De galg is niet, zoals de mythe gaat, in de Surinamerivier geworpen.

Oma wist niet dat zijn moeder (Olga) iets had met de buurjongen, een zoon van de familie Bailey.

Luster hier hoe ze achter de zwangerschap van haar dochter kwam

David Charles Muntslag was hier niet blij mee en meneer Bailey ook niet. Hij stuurde zijn zoon naar Amerika en  mocht zijn geliefde Olga ook niet meer zien. Er kwam een hoge muur tussen het erf van Muntslag en Bailey. De dochters van David Charles Muntslag mochten daar geen naaicurusus meer volgen bij de dochter van Bailey die fashion designer was. Anders zouden ze ook verliefd kunnen worden op de andere broers!  In die tijd moest je doen wat je ouders zeiden en zij hielden geen rekening met jouw liefde. Ongetrouwd zwanger raken, was in katholieke kringen een schande. Vandaar dat Ronald niet de achternaam van zijn biologische vader heeft, maar van de man waar zijn moeder vier jaar later mee trouwde.

De opa van Ank, David Charles is weer de kleinzoon van Anna Christina, die als slavin de slavennaam Venus en van Carl Küstner, die weer één van de vijf kinderen was van de Carl sr. Küstner. Deze Küstner is een zogenaamde vader achter de coulissen. Dit houdt in dat hij nooit formeel erkend heeft dat Carl jr. zijn zoon is, maar zijn naam komt wel in alle documenten voor. Dus het is bijna zeker dat hij wel de vader is van Carl Muntslag. Ze woonden ook op hetzelfde adres toen Carl jr. geboren werd. Carl kreeg daarom de naam Muntslag (de achternaam van zijn moeder), in plaats van Küstner. Carl sr. Heeft nooit zijn zoon kunnen erkennen, omdat hij op vrij jonge leeftijd overleed.

Ouders  van Carl Küstner waren de Duitser George Phillip Küstner en huisslavin Suzanna. Carl werd in 1832 gemanimutteerd (vrij gekocht) door zijn vader. Zijn moeder was in 1830 in verwachting van een derde kind (een dochter), die in vrijheid geboren moest worden. Dus besloot George Philip om zijn vrouw (en dan automatisch ook haar kind) vrij te kopen. De twee zoons (Carl en zijn broer George) werden twee jaar later, in 1832 gemanimutterd. Dit houdt in dat ze eerst officieel slaaf waren van hun ouders. Suzanna had als vrije de naam ‘van Küstner’gekregen. Maar na 1830 veranderde de wet en konden vrijgekochten niet meer de naam van hun voormalige eigenaar krijgen. Carl en zijn broer George kregen daardoor elk een willekeurige achternaam van het gouvernement. George werd George Vogelschrik en Carl werd Carl Vlierakker. Ze mochten niet kiezen of zelf met iets komen!

Hun vader George Phillip vond dit belachelijk en schreef een wettelijke brief dat hij het er niet mee eens was. Hij wees op een artikel in het wetboek waarin stond dat kinderen ten alle tijden de naam van hun moeder konden krijgen. Uiteindelijk won hij de zaak en kregen Carl en George ook de naam ‘van Küstner’, net als hun moeder Suzanna van Küstner.

Ank vond later ook een huwelijksakte van George Phillip Küstner en Suzanna van Küstner waarin stond dat ze op 17 juni 1863 trouwden. Op vrij late leeftijd. Dit heeft er volgens Ank mee te maken dat Suzanna alsnog van het pensioen van George kon genieten, anders had ze niks indien hij eerder zou komen te overlijden. Ook werden hun inmiddels zeven kinderen erkend. Hierdoor verloren ze het toevoegsel ‘van’ in hun achternaam. Vandaar dat Carl dus Carl Küstner heette.

De slavin Venus, kreeg de doopnaam Anna Christina toen ze werd vrij gekocht. Je moest als vrijgekochte een christelijk geloof aannemen. “Wat mij opviel”, zegt Ank “is dat mijn overgrootmoeder Venus oftewel Anna Christina, nog zeven broers en zussen had die ook werden in één keer  werden vrijgekocht. Ik vroeg me af hoe ze in hemelsnaam aan zoveel geld kwamen om zoveel mensen vrij te kopen.”

Avantuur werd op 34-jarige leeftijd vrijgekocht en kreeg de naam Adolf ‘Avantuur’ van Windhorst. Inmiddels had hij drie kinderen gekregen met Contesse, een slavin op plantage Overtoom. Als vrij persoon heeft hij in een paar jaar geld weten te sparen, waarmee hij zijn kinderen Adolf, Dorothea en Carolina had gekocht als slaaf, om ze later (wanneer hij meer had gespaard) de vrijheid te geven. Eerst wilde hij wat kapitaal opbouwen in de vorm van onroerend goed.  Na een tijdje gewerkt te hebben als vrije man, kocht hij een huis met erf en een aantal slaven. Zijn kinderen, die eigenlijk ook zijn slaven waren, woonden er met hem. In 1831 maakt hij een testament op met zijn drie kinderen als erfgenamen. De volgende stap is zijn kinderen vrijkopen. Helaas komt hij vlak daarna te overlijden.

De kinderen zijn slaven van wie de meester is overleden. Ze beginnen een rechtzaak (rekwest) om hun vrijheid te verkrijgen. Adolf (12), Carolina (15) en Dorothea (16) proberen eerst hun erfdom te bemachtigen, daarmee kunnen ze zichzelf vrijkopen. Maar hun rekwest werd afgewezen, daarin stond letterijk: “het zijn geen menschen” Zwarte mensen (zeker als ze direct van een Afrikaan afstammen) worden in die tijd niet als vol aangezien. Een paar jaar later proberen ze het weer, maar wordt het voor de tweede keer afgewezen om dezelfde reden.

Ze laten het er niet op zitten en proberen het na jaren nog een derde keer, deze keer met een notaris. Ze beroepen zich nu op de Romeinse wet, die was van toepassing op slaven. Daarvoor hadden ze zich op de Oud Hollandsche gericht, die voor civiele zaken was bedoeld. In de Romeinse wet stond: “Slaven kunnen hun vrijdom verkrijgen door de gunst der meester of door erfenis.” Dat laatste was bij hen het geval, dus nu konden ze eindelijk het proces in werking zetten. Hun manumissie werd goedgekeurd en omdat hun vader al was overleden kregen ze van het gouvernement de naam Muntslag.

Inmiddels was er wel veel veranderd. Ze waren nu volwassener en Carolina had een kind en Dorothea had er vier. Ze waren nu dus met acht personen. Venus werd Anna Christina, zij was één van de kinderen van Dorothea. Waarschijnlijk was de vader van Dorothea’s kinderen Jacques de Randamie, waar ze buitenvrouw van was. Hij was ook de borger van de vrijkoping. Een borger was bij een manumissie verplicht, het is iemand die garant staat voor de nieuwe vrije mensen. Als ze in armoede komen te vervallen, mogen ze namelijk geen beroep op de staat doen. Ook moet een vrij persoon 5 gulden per jaar aan belasting betalen. De Muntslag kinderen erfden het huis met perceel,de bijbehorende slaven en 1400 gulden.
Zo werd de wens van Avantuur toch vervuld, dat zijn nazaten in vrijheid leven.